การศึกษากระบวนการสร้างความเป็นพลเมืองในการจัดการภัยพิบัติ: กรณีศึกษา ตำบลสุขภาวะ ตำบลวังใหม่ อำเภอนายายอาม จังหวัดจันทบุรี The study of established to be Citizen process in Disaster Management: case study Healthy Thombon; Wangmai Sub-district, Nayaarm district, Chantaburee Province

Abstract

การวิจัยครั้งนี้ เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ มีวัตถุประสงค์เพื่อถอดบทเรียนกระบวนการสร้างความเป็นพลเมืองของ แหล่งเรียนรู้เกี่ยวกับการจัดการภัยพิบัติของตำบลสุขภาวะ เพื่อวิเคราะห์ผลลัพธ์ที่เกิดขึ้นจากการสร้างความเป็นพลเมืองใน การจัดการภัยพิบัติ ผู้ให้ข้อมูลหลัก คือแกนนำแหล่งเรียนรู้เกี่ยวกับการจัดการภัยพิบัติของตำบลสุขภาวะ ผู้ให้ข้อมูลรองคือ ผู้นำภาคท้องถิ่น ผู้นำภาคท้องที่ (กำนัน ผู้ใหญ่บ้าน) อาสาสมัคร กู้ชีพกู้ภัย แกนนำภาคประชาชน จำนวน ๔๐ คน โดยเก็บ รวบรวมข้อมูลผู้ที่เกี่ยวข้องกับศูนย์อาสาสมัครป้องกันภัย องค์การบริหารส่วนตำบลวังใหม่ อำเภอนายายอาม จังหวัดจันทบุรี เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัยคือ แนวคำถามในการสัมภาษณ์ สนทนากลุ่ม การสังเกตแบบมีส่วนร่วมและไม่มีส่วนร่วม มีการตรวจสอบข้อมูลแบบสามเส้า วิเคราะห์ข้อมูลโดยการวิเคราะห์เชิงเนื้อหา วิเคราะห์เรื่องราว และวิเคราะห์แบบ เปรียบเทียบเมตริกซ์ ผลการวิจัย สะท้อนว่า 1) กระบวนการสร้างความเป็นพลเมืองการจัดการภัยพิบัติของตำบลสุขภาวะ ประกอบด้วย การมีผู้นำเก่งการจัดการ ประชาชนมีจิตอาสา มีกระบวนการมีส่วนร่วม สร้างการเรียนรู้ จากการถอดบทเรียน และอบรมเพื่อพัฒนาความเชี่ยวชาญในการจัดการภัยพิบัติ 2) ผลลัพธ์ที่เกิดขึ้นจากการสร้างความเป็นพลเมืองในการจัด การภัยพิบัติ ประกอบด้วย ด้านการลงทุนด้านสุขภาพ มีการจัดระบบสื่อสารเพื่อการจัดการสั่งการ ด้านการออกกำลังกาย มีการเตรียมความพร้อมก่อนการปฏิบัติการช่วยเหลือคนอื่นอาสาสมัครป้องกันภัยตำบลวังใหม่จะมีการออกกำลังกายร่วมกัน ด้านการจัดการภัยพิบัติและลดอุบัติเหตุอาสาสมัครป้องกันภัยตำบลวังใหม่มีการปฏิบัติหน้าที่อย่างสม่ำเสมอในลักษณะของ การเฝ้าระวัง ป้องกัน ช่วยเหลือ และฟื้นฟูยามเมื่อเกิดเหตุการณ์ภัยพิบัติจากกระแสน้ำไหลหลากและน้ำท่วม ด้านการเรียนรู้ ของเด็กและเยาวชน อาสาสมัครป้องกันภัยตำบลวังใหม่เป็นวิทยากรในการให้ความรู้แก่เด็กๆในโรงเรียนและศูนย์พัฒนาเด็ก เล็กในเรื่องของภัยพิบัติต่างๆที่เกิด ด้านการดูแลสุขภาพเมื่อมีอาสาสมัครป้องกันภัยตำบลวังใหม่ในการดูแลสุขภาพของ ประชาชนในตำบลวังใหม่ ทำให้ประชาชนในตำบลได้รับการดูแลทั้งยามเกิดภัยพิบัติและปัญหาด้านสุขภาพอื่นๆ