รูปแบบการปรับพฤติกรรมการใช้ยารักษา ตามแผนการรักษาของผู้สูงอายุโรคความดันโลหิตสูงในชุมชน

Abstract

การศึกษาวิจัยครั้งนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาพฤติกรรมการใช้ยา ปัจจัยที่เกี่ยวข้อง และพัฒนารูปแบบส่งเสริม พฤติกรรมการใช้ยาตามแผนการรักษาของผู้สูงอายุโรคความดันโลหิตสูง กลุ่มตัวอย่างเป็นผู้สูงอายุตัวอย่างที่อาศัยอยู่ในตำบล วังตะกู อำเภอเมือง จังหวัดนครปฐม และได้รับการรักษาด้วยยาโรคความดันโลหิตสูง 228 คน การดำเนินการวิจัย มี 3 ขั้นตอนคือ 1) ศึกษาพฤติกรรมการใช้ยาในผู้สูงอายุโรคความดันโลหิตสูงและปัจจัยที่เกี่ยวข้อง รวบรวมข้อมูลโดย แบบสอบถาม ซึ่งผ่านการหาคุณภาพโดยผู้เชี่ยวชาญจำนวน 3 ท่าน และหาความเที่ยงด้วยค่าสัมประสิทธิ์แอลฟาของ ครอนบาค (α= .81-.85) 2) ประเมินศักยภาพและทุนในพื้นที่โดยเครื่องมือวิจัยชุมชนเชิงชาติพันธุ์วรรณนาแบบเร่งด่วน 3) นำเสนอรูปแบบส่งเสริมพฤติกรรมการใช้ยาตามแผนการรักษาของผู้สูงอายุโรคความดันโลหิตสูง รวบรวมข้อมูลระหว่าง เดือนกุมภาพันธ์ – มีนาคม 2556 วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติพรรณนาตามระดับการวัดของข้อมูล และวิเคราะห์เชิงเนื้อหา ผลการศึกษาพบว่า กลุ่มตัวอย่างมีพฤติกรรมการใช้ยาตามแผนการรักษาโรค พบว่าภาพรวมอยู่ในระดับปานกลาง ( x = 2.71, SD.=0.89) เมื่อพิจารณารายด้านพบว่า กลุ่มตัวอย่างมีพฤติกรรมด้านวิธีการเก็บรักษายาถูกต้องอยู่ในระดับ ต้องปรับปรุง ( x = 2.31, SD.=0.89) สำหรับความเชื่อด้านสุขภาพเรื่องการใช้ยาตามแผนการรักษา พบว่าทุกด้านอยู่ในระดับ ปานกลาง เมื่อวางแผนพัฒนารูปแบบเพื่อส่งเสริมพฤติกรรมการใช้ยาร่วมกับผู้ที่มีส่วนเกี่ยวข้อง มีรูปแบบดังนี้ 1) เตือนเวลา รับประทานยาโดยใช้โทรศัพท์ตั้งปลุกเวลาที่ผู้สูงอายุต้องรับประทานยาทุกเวลา 2) ใช้นวัตกรรมพวงกุญแจกล่องยา สร้อยคอ กล่องยา และคู่มือการใช้ยาในผู้ป่วยสูงอายุโรคความดันโลหิตสูง 3) จัดโครงการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการใช้ยา 4) วางแผน ติดตามการใช้ยาตามแผนการรักษาของผู้สูงอายุในชุมชน